Czym jest ostre zapalenie trzustki?

Co je powoduje i jakie są jego objawy? Przeczytaj więcej o diagnozie i leczeniu zapalenia trzustki u małych zwierząt domowych. 

Co to jest zapalenie trzustki?

Trzustka to gruczoł o podwójnej funkcji, będący częścią zarówno układu hormonalnego, jak i pokarmowego. Znajduje się w przedniej części jamy brzusznej – tuż pod żołądkiem i obok początkowego odcinka jelita cienkiego, tzw. dwunastnicy.

Trzustka pełni dwie ważne funkcje:

• Funkcja endokrynna (hormonalna): reguluje poziom cukru we krwi poprzez produkcję hormonów, m.in. insuliny.

• Funkcja trawienna (egzokrynna): produkuje enzymy trawienne, które w normalnych warunkach pozostają nieaktywne, aż do momentu trawienia. Podczas posiłku enzymy uwalniane są do przewodów, które odprowadzają je do jelita cienkiego. Tam zostają aktywowane i rozkładają pokarm na mniejsze cząsteczki, które mogą zostać wchłonięte do krwiobiegu.

Ostre zapalenie trzustki występuje, gdy dochodzi do zaburzenia przepływu enzymów do jelita i zostają one uwolnione w obrębie trzustki lub jamy brzusznej. W efekcie enzymy zaczynają trawić tkanki własnego organizmu – w tym trzustkę oraz okoliczne narządy.

Wczesna diagnoza daje duże szanse na pełne wyleczenie bez trwałych powikłań. Zaniedbanie choroby może jednak prowadzić do poważnych uszkodzeń narządów wewnętrznych.

Co powoduje zapalenie trzustki?

• U psów: otyłość i spożywanie tłustych pokarmów to główne czynniki ryzyka.
• U psów i kotów: uraz brzucha, niektóre leki lub choroby metaboliczne.
• W wielu przypadkach przyczyna pozostaje nieznana (idiopatyczna).

Jakie są objawy zapalenia trzustki?

Psy:

• wymioty (często żółtawe z powodu obecności żółci),
• ból brzucha nasilający się po posiłku,
• brak apetytu,
• osowiałość, apatia, depresja,
• biegunka, rzadka stolica,
• gorączka,
• odwodnienie,
• duszności.

Koty:

Objawy są zwykle łagodniejsze i mniej specyficzne:

• utrata masy ciała,
• osowiałość, depresja, unikanie kontaktu,
• brak apetytu,
• czasem wymioty,
• w ciężkich przypadkach – zapaść związana ze spadkiem ciśnienia krwi.

Jak diagnozuje się zapalenie trzustki?

Rozpoznanie nie jest łatwe – objawy mogą przypominać inne choroby. Diagnoza opiera się na kombinacji badań:

• RTG jamy brzusznej,
• USG brzucha (wykluczenie guzów, kamieni żółciowych, zapaleń),
• morfologia i biochemia krwi (enzymy trzustkowe, parametry wątroby i nerek),
• w niektórych przypadkach – biopsja trzustki.

Jak przebiega leczenie?

• Najciężej chore zwierzęta wymagają hospitalizacji i dożylnego podawania płynów w celu przywrócenia prawidłowego ciśnienia krwi.
• Leki: antybiotyki, środki przeciwwymiotne, przeciw wrzodom, preparaty wspierające perystaltykę jelit. W przypadku cukrzycy – insulina.
• Czasem konieczna jest operacja w celu usunięcia martwiczej tkanki lub ropnia.
• Po wypisie: antybiotyki doustne i specjalna dieta niskotłuszczowa (zalecana przez lekarza). Posiłki należy dzielić na 3–4 mniejsze porcje dziennie.

Możliwe powikłania po ostrym zapaleniu trzustki:

• Cukrzyca (diabetes mellitus) – leczona insuliną i dietą.
• Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki (EPI) – leczenie polega na podawaniu enzymów trzustkowych do karmy.
• Nawroty zapalenia trzustki – zwykle przy braku przestrzegania diety i zaleceń lekarza.

Zwierzę z przebytym zapaleniem trzustki nie może otrzymywać tłustych pokarmów do końca życia.

Uwaga: Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie zastępuje konsultacji ani badania u lekarza weterynarii. W przypadku podejrzenia choroby należy natychmiast skontaktować się z weterynarzem.

📍 Artykuł przygotowała klinika weterynaryjna VETHOPE www.vethope.cz

Vethope s.r.o.
Rozvodova 350/16, Praga 4

Godziny otwarcia:

• Pon–Pt: 8:00 – 20:00
• Sob: 9:00 – 14:00
• Nd: 14:00 – 19:00

☎️ Tel.: +420 212 246 809
✉️ info@vethope.cz

Zalecane preparaty wspierające funkcję trzustki